Lezingen
Van 1830: België scheidt zich af van Nederland
tot 1839: deling dwars door Limburg
Een roerige tijd, dat was het zeker in de periode 1830-1839. Na de Franse overheersing was waren we eerder 15 jaar onderdanen van het koninkrijk der Nederlanden geweest, werden door de Belgische opstand zelf ook een tijdlang Belgen. Totdat de definitieve scheiding van ons weer ‘Nederlanders’ maakte. We waren een speelbal van koningen en van de internationale politiek.
Alle ingrediënten voor een boeiend historisch verhaal zijn voorhanden: grote ontevredenheid, in het zuiden, die leidt tot een opstand naar aanleiding van een opera-uitvoering, de koning die aarzelt om in te grijpen en de troepen erop af te sturen, de kroonprins laat zich verleiden tot een gevaarlijke eenmansactie, de Belgen roepen hun nieuwe staat uit, de impasse tussen noord en zuid leidt tot internationale onderhandelingen in Londen over de nieuwe statenindeling, de Belgen kiezen hun eigen koning en Willem I van Nederland doet vervolgens nog eenmaal een verwoede poging om gebied terug te winnen door een grootscheepse aanval op België: de Tiendaagse veldtocht. Hierna duurt het nog jaren voordat er een definitieve scheiding tussen noord en zuid plaatsvindt.
In deze contreien is Maastricht de enige stad, waar een Hollandse vestingcommandant – luitenant-generaal baron Dibbets - stand weet te houden, al het land eromheen – tot aan Venlo toe – is Belgisch en naar de nieuwe Belgische natie gaan ook de sympathieën uit van de mensen. Zo ook bij baron De Loë, die de eerste gouverneur wordt van Limburg. Bitter was de pil in 1839, toen de helft van Limburg weer tot Nederland ging behoren. Het duurde nog lang voordat de mensen zich daadwerkelijk met Nederlander gingen vereenzelvigen, men was meer gericht op de eigen gemeenschap en de regio, dan op de wisselingen van de macht die aan de orde van de dag leken.
Het schutterswezen in Limburg
Als we de schutterijen tijdens een feest of een optocht treffen, dan zien we de kleurrijke schutterswereld anno 2004. Hierachter gaat een enorme brok historie schuil. De meeste schutterijen zijn dan ook al eeuwen oud. Tijdens de avond wordt ingegaan op het ontstaan van de schutterijen in de Middeleeuwse steden, de verspreiding van het schutterswezen over het platteland, de taken en activiteiten die deze verenigingen hadden en hun opbouw. Vervolgens wordt de ontwikkeling van het schutterswezen uit de doeken gedaan, het ontstaan van de Grote Internationale Schuttersfeesten, waar het bekende Oud-Limburgs Schuttersfeest uit is voortgekomen, het schieten met de zware buks als wedstrijdwapen en de uniformering. Ook de actuele thema's worden besproken: Europese samenwerking, de vrouw in de schutterij en de problemen rond het schieten met lood en de kogelvangers.
Digitale beeldpresentatie.
Bisschop St.-Lambertus
Lambertus is een bijzondere heilige. Hij is in Maastricht geboren en is van groot belang geweest door de geloofsverkondigingen in zijn uitgestrekte bisdom Maastricht, dat tot aan Brussel reikte. Door een intrige aan het hof sterft hij in Luik, dat - door zijn relieken in de kathedraal en door de van Maastricht naar Luik verplaatste bisschopszetel - uit het niets uitgroeit tot een grote, machtige stad.
Indirect bestaat het Lambertus-erfgoed vandaag de dag uit veel mensen die naar hem genoemd zijn en uit de vele parochies en verenigingen, die onder patronage van hém staan, die als martelaar uit het Maasland 1300 jaar geleden gestorven is.
Digitale beeldpresentatie.
